پرسونا چیه و پرسونای مشتری چطور طراحی می‌شه؟

برای این که بتونید خریدارهای بالقوه رو به سمت کسب‌وکارتون جذب کنید، لازمه مخاطب‌هاتون رو کامل بشناسید. پیدا کردن شناخت از مخاطب‌ها و نیازها و انتظاراتی که دارن به شما تو برنامه‌ریزی‌هاتون کمک می‌کنه و باعث می‌شه نتیجه‌ی مطلوب‌تری بگیرید. تو این مقاله، راجع به پرسونا و این که چطور یه پرسونای دقیق طراحی کنیم حرف می‌زنیم.
 

پرسونا چیه؟

پرسونای خریدار، یک نمونه از مشتری ایده‌آل شماست که با استفاده از بررسی جامعه‌ی هدف و تحقیق تو بازار طراحی می‌شه. پرسوناها شامل اطلاعات کلیدی از مشتری شما مثل نسل، رفتار، علایق، چالش‌ها و... می‌شن و به شما کمک می‌کنن بهتر بهشون دسترسی داشته باشید و بتونید نیازهاشون رو برطرف کنید.
گفتیم که پیش‌نیاز طراحی پرسونا، شناخت مخاطبیه که قصد دارید اون رو به مشتری خودتون تبدیل کنید. پس بهترین راه اینه که از اطلاعات مشتری‌های فعلی و مشتری‌های بالقوه‌ی خودتون استفاده کنید که از طریق تحقیق، نظرسنجی، مصاحبه و... قابل جمع‌آوریه.
هر کسب‌وکاری، پرسونای منحصربه‌فرد خودش رو داره و بنابراین ممکنه خیلی جاها، به‌جای پرسونا از شخصیت مشتری، شخصیت بازاریابی، شخصیت مخاطب یا مخاطب هدف استفاده بشه. ممکنه براساس کاربرد، مدل‌های پرسونا متفاوت باشه، اما توی این مقاله ما می‌خوایم به مدل استاندارد پرسونا بپردازیم که قراره به شما به‌عنوان صاحب یک کسب‌وکار، کمک کنه محتوای تاثیرگذارتری تولید کنید و جذب مشتری بیش‌تر داشته باشید.
 
 

طراحی پرسونا چه کاربردی داره؟

معمولاً طراحی پرسونا کاریه که زمان راه‌اندازی کسب‌وکار و برندینگ انجام می‌شه، ولی شاید با خودتون بگید کسب‌وکار من هنوز کوچیکه و اول کارشه؛ به خاطر همین نیازی به طراحی پرسونا نداره. باید بدونید که انجام این کار فقط مخصوص سازمان‌ها و کسب‌وکارهای بزرگ نیست و مزایایی داره که حتی کسب‌وکارهای تازه‌نفس هم می‌تونن ازش بهره‌مند بشن.

• بازاریابیتون شخصی‌سازی می‌شه

زمانی که شما پرسونای خودتون رو بشناسید، می‌دونید دقیقاً قراره چه افرادی رو هدف بگیرید. این موضوع چه کمکی بهتون می‌کنه؟
اول از همه این‌که می‌دونید اون شخص دوست داره چطور باهاتون در ارتباط باشه، تو چه پلتفرم‌هایی فعالیت می‌کنه و چه نیازهایی داره که شما می‌تونید برطرفشون کنید. طراحی پرسونا و به دست آوردن این اطلاعات باعث می‌شه شما فقط برای مخاطب‌هایی وقت و هزینه صرف کنید که مطمئن هستید به محصول شما نیاز دارن و قراره توسط اون‌ها دیده بشید.

• تجربه‌ی مشتری‌ها رو ارتقا می‌ده

زمانی که شما پرسونای خودتون رو بشناسید و براساس نیازها و علایقی که داره کسب‌وکارتون رو پیش ببرید، طبیعیه که بهتر می‌تونید باهاشون ارتباط بگیرید و محصولات یا خدمات خودتون رو بهشون بفروشید. وقتی هم بتونید خدمات بهتری به مشتری ارائه بدید، تجربه‌ی بهتری رو براش رقم می‌زنید که این خودش هم باعث بازگشت مشتری می‎‌شه و هم احتمال معرفی شدنتون به دیگران توسط اون خریدار بالا می‌ره.

• به ارتقای محصول کمک می‌کنه

شناخت بیش‌تر جامعه‌ی هدفتون می‌تونه بهتون کمک کنه براساس نیازها و علایقی که مشتری‌های احتمالیتون دارن، قابلیت‌ها و امکانات جدیدی رو به محصول یا خدمتتون اضافه کنید. با این کار علاوه‌بر بیش‌تر شدن رضایت مشتری‌های فعلیتون، می‌تونید افراد دیگه‌ی جامعه‌ی هدفتون رو هم به خرید از خودتون تشویق کنید.

• تولید محتوا هدفمندتر می‌شه

برای این‌که بتونید محتواهای جذاب و موثر تولید کنید که مخاطب رو به خرید تشویق کنه و افراد رهگذر رو به داخل پیج یا سایت شما بکشونه، باید در وهله‌ی اول بدونید اصلاً دارید برای چه کسی تولید محتوا می‌کنید. با طراحی پرسونا و داشتن اطلاعات از جامعه‌ی هدفتون، می‌تونید تو محتواهاتون به نقاط درد و نیازهای مشتری اشاره کنید و براشون توضیح بدید خدمت یا محصول شما چطوری قراره مشکلشون رو حل کنه.


 

طراحی پرسونا برای کسب و کار در 3 قدم

با توجه به مزیت‌هایی که تو بخش قبل بهشون اشاره کردیم، بهتره تو هر نقطه‌ای از کسب‌وکارتون که هستید، طراحی پرسونا رو شروع کنید. برای طراحی مخاطب هدفتون باید طبق این 3 مرحله پیش برید:

1. راجع به مشتری ایده‌آلتون تحقیق کنید

قبل از هرچیزی باید درباره‌ی مخاطب هدف تحقیق کنید؛ چون بدون تحقیق و بررسی، طراحی پرسونا فقط با حدس و فرضیات پیش می‌ره و نتایج دقیقی بهتون نمی‌ده.
توجه داشته باشیدکه براساس اندازه‌ی کسب‌وکار و میزان تجربه‌ای که تو بازار داره، طبیعتاً ممکنه همه‌ی این داده‌ها رو برای طراحی پرسونا لازم نداشته باشید. علاوه‌بر اون، خیلی از کسب‌وکارها ممکنه بیش‌تر از یک پرسونا داشته باشن. تو همچین شرایطی معمولاً دو الی سه پرسونا طراحی می‌کنن و برای هر کدوم از مخاطب‌های هدف، برنامه‌ریزی مشخص می‌کنن.
با توجه به تمام این نکات، اطلاعاتی که باید از پرسونای کسب‌وکارتون جمع‌آوری کنید شامل 6 گروه می‌شه که در ادامه براتون توضیح دادم.

• • اطلاعات جمعیت‌شناختی

قبل از هرچیزی برای این‌که یک دید کلی از پرسونای خودتون به دست بیارید، اطلاعات کلی مثل سن، جنسیت، میزان تحصیلات و... کمکتون می‌کنه یه ذهنیتی از پرسوناتون داشته باشید.

• • رفتارها

دونستن این که مشتری‌ها چه نیازهایی دارن و بیش‌تر چه مدلی (آنلاین یا حضوری) و تو چه زمان‌هایی خرید می‌کنن به شما کمک می‌کنه تا بتونید برای نوع تولید محتوا و زمان انتشارشون برنامه‌ریزی کنید و بدونید مشتری‌های بالقوه‌ی کسب‌وکارتون چطور با کسب‌وکارهای دیگه تعامل می‌کنن.

• • اطلاعات روان‌شناختی

اطلاعاتی مثل سبک زندگی، ارزش‌ها و علایق مخاطبتون، بهتون کمک می‌کنه بفهمید چه عواملی تو تصمیم‌گیری‌ها، انگیزه دادن به افراد و رفتارهاشون نقش مهمی داره.

• • اهداف

هرکس اهدافی داره که براش اهمیت دارن. اگر شما بتونید اهداف پرسونای کسب‌وکارتون رو بفهمید و مخاطب رو به این باور برسونید که محصول یا خدمت شما یا اون رو به هدفش می‌رسونه یا تو رسیدن به هدفش کمکش می‌کنه، احتمال دیده شدنتون بیش‌تر می‌شه و می‌تونید افراد بیش‌تری رو به خرید تشویق کنید.

• • نقاط درد و چالش‌ها

مورد قبل به این موضوع اشاره کرد که بهتره مشتری‌های بالقوه رو متقاعد کنیم محصول یا خدمت ما می‌تونه اون رو به هدفش نزدیک‌تر کنه. علاوه‌بر این، دونستن چالش‌هایی که پرسونای ما داره بهمون کمک می‌کنه به دنبال اون بخشی از مشکلش باشیم که قراره با محصول یا خدمت ما برطرف بشه و از این طریق، به خرید تشویقش کنیم.

• • اطلاعات شغلی

این مورد ممکنه برای هر کسب‌وکاری کاربرد نداشته باشه، ولی دونستن این که بیش‌تر مخاطب‌های هدف شما چه شغل و مسئولیت‌هایی دارن می‌تونه بهتون کمک کنه تا به طریقی محصول یا خدمتتون رو برای شغل یا فرایند کار کردنشون مفید نشون بدید. حتی ممکنه براساس اطلاعاتی که از شغل پرسوناهاتون به دست می‌آرید، ایده‌های جدید برای موجود کردن محصولات یا ارتقا دادنشون به ذهنتون برسه که می‌تونه سودآور و ارزشمند باشه.

2. اطلاعات رو تحلیل کنید

زمانی که تحقیقتون تموم بشه، کلی اطلاعات به‌دردبخور دارید که باید ازشون استفاده کنید تا پرسوناتون رو طراحی کنید. حالا از بین داده‌هایی که به دست آوردید، الگوها و موارد مشابه رو شناسایی کنید تا بفهمید چطور می‌تونید به بهترین شکل با مخاطبتون ارتباط بگیرید و اون‌ها رو به سمت برند خودتون جذب کنید.

3. پرسوناتون رو طراحی کنید

با استفاده از اطلاعاتی که به دست آوردید حالا زمانش رسیده تا پرسونای خودتون رو طراحی کنید. تمام اطلاعات مفیدی که بهش رسیدید رو ثبت کنید و در تمام مراحل به یاد داشته باشید که طراحی پرسونا باید براساس کسب‌وکارتون انجام بشه و هر ویژگی که برای پرسوناتون قائل می‌شید، قراره تو نحوه‌ی ارائه‌ی محصول یا خدمت، تولید محتواتون و تبلیغاتتون تاثیر داشته باشه.
 

پرسونای منفی چیست؟

پرسونای منفی که به‌عنوان پرسونای مطرود هم شناخته می‌شه، دقیقاً برعکس پرسوناییه که تو قسمت‌های قبلی راجع به طراحیش حرف زدیم. اگه پرسونا شخصیه که می‌تونه مشتری ایده‌ال شما باشه، پرسونای منفی کسیه که اصلاً قرار نیست به مشتری شما تبدیل بشه.
شاید با خودتون بگید از کجا می‌شه یه پرسونا منفی رو تشخیص داد؟ پرسونای مطرود یک یا چند تا از این ویژگی‌ها رو داره:

• دسترسی بهشون سخت یا هزینه‌بره.
• شما رو به خاطر بالا رفتن اطلاعات و دانششون دنبال می‌کنن و نیازی به محصول یا خدمتتون ندارن.
• محصول یا خدمت شما، نیازهاشون رو برطرف نمی‌کنه.

دونستن این که چه افرادی پرسونای منفی کسب‌وکارتون هستند، به شما کمک می‌کنه برای جذب افراد اشتباه هزینه نکنید و تمرکزتون رو روی پرسونای درست بذارید.
طراحی پرسونا یکی از بهترین راه‌هاییه که می‌تونه مسیر شما رو برای تبلیغات و تولید محتواهای آینده مشخص کنه. فهمیدن نیازهای مشتری و تلاش برای برطرف کردنشون تو بازار پررقابت امروز، حرف اول رو می‌زنه. فرقی نداره کسب‌وکارتون چه اندازه‌ای داره و چند وقته مشغول مدیریتش هستید؛ براش پرسونا طراحی کنید!